Autor: Maurycy Nowakowski
Tytuł: Plagiat
Wydawca: Wydawnictwo Videograf
Rok wydania: 2015
ISBN: 978-83-7835-433-8
Liczba stron: 399
…
Autor recenzowanego i uhonorowanego nagrodą Kryminalnej Piły dla najlepszej polskiej miejskiej powieści kryminalnej roku 2015 „Plagiatu” nosi w swojej biografii całkiem spory bagaż literackich doświadczeń i dorobek wydawniczy. Dotychczas znany był miłośnikom dobrej klasycznej muzyki rockowej jako autor bardzo ciekawych biografii zespołu Genesis i muzyków Petera Gabriela, Steva Hacketta oraz Phila Collinsa. Opublikował też powieść „Okrągły przekręt” o charakterze sensacyjnym. Kryminał jest więc dla Maurycego Nowakowskiego debiutem gatunkowym. I od razu jak bardzo udanym i przy tym wyjątkowo niebanalnym, bo łączącym w sobie liczne ciekawie dobrane wątki powieściowe.
Maurycy Nowakowski w „Plagiacie” interesująco i zaskakująco nie nudnie wplata w intrygę kryminalną tematykę kulturalną, co jest rzadkością w polskim kryminale. Rysuje ten temat w sposób uniwersalny, choć nie zapomina również o Europejskiej Stolicy Kultury, wchodząc w lokalny świat kulturalnych zmagań miasta nad Odrą. Jednocześnie pisarz dotyka żywej tkanki miejskiej. Współczesny Wrocław, europejska stolica kultury, w nagrodzonej powieści przedstawione zostaje panoramicznie jako miasto „nieoczywiste”, pełne zapętleń i ukrytych konfliktów. Autor dokonuje wnikliwej krytyki – by nie rzec: dekonstrukcji – założeń i praktyki przyjętej przez Wrocław strategii promocji miasta jako miejsca otwartego na kulturę, inność, dialog międzykulturowy, co nabiera szczególnej wagi w odniesieniu do powieściowych, jak i realnych, aktów nietolerancji, które miały miejsce w mieście nad Odrą. Śmiało można powiedzieć, że w takiej wizji literackiej Wrocław odgrywa rolę lustra, w którym odbija się współczesna Polska. I mam wrażenie, że z każdym kolejnym tygodniem, miesiącem naszej współczesnej codzienności książka Nowakowskiego nabiera coraz większej aktualności. Kultura zderza się tutaj z ideologią dość boleśnie, a polityka (w złym tego słowa znaczeniu) dominują nad wszystkim: uczuciami, nauką czy też wiarą w drugiego człowieka. „Plagiat” to książka, w której rodzime demony wychodzą na powierzchnię, czyniąc zło w różnej postaci. Miasto stanowi tu przestrzeń przesiąknięta gonitwą interesów, emocji, zbrodni i wartości, czyniąc z życia poszczególnych osób dramat na granicy światła i ciemności.
Nie mniej interesujący wątek recenzowanej powieści, jakże rzadko dobrze poprowadzony w polskiej literaturze, dotyczy życia akademickiego. Ciekawie i żywo sportretowane środowisko uczelniane nabiera przysłowiowych rumieńców podczas lektury, gdy czytelnik odkryje dość czytelne aluzje do konkretnej szkoły. Dzięki temu uczelniane korytarze okazują się miejscem ukrywającym żywych i skrzących emocjami bohaterów wbrew obiegowym opiniom o nudzie akademickiego żywota. Okazuje się bowiem, że z pozoru bezbarwni akademicy kryją w sobie nie tylko wiele wigoru życiowego, to jeszcze obdarzeni są emocjami o charakterze negatywnym i pozytywnym. Zresztą akademickie przestrzenie obok świata dziennikarzy udanie wzbogacają recenzowaną książkę o tematykę obyczajową.
Pośród literackich postaci powieści Nowakowskiego na szczególną uwagę zasługuje oczywiście główny bohater. Jest nim dziennikarz śledczy, Marcin Faron. To nie nowy pomysł w kryminalnym gatunku, a więc ryzykowny równocześnie, bo grożący powielaniem klisz już wcześniej użytych przez innych. Autor proponuje jednak świeże i nowoczesne spojrzenie na postać zawodowego dziennikarza. To nie płaska i jednowymiarowa postać, lecz iskrząca ideami i uczuciami osobowość, dla której niezależność i bezkompromisowość jest nie przywilejem, ale nakazem moralnym. Dociekliwość i zacięcie śledcze prowadzą go cały czas do przodu, a wraz z jego niepoprawną ciekawością rozwija się fabularna układanka. To na szczęście nie książka z jednym wątkiem kryminalnym, lecz opowieść z kilkoma motywami o jakże różnym charakterze. Sama narracja poprowadzona zostaje spokojnie, historie rozwijają się w wolnym rytmie, plącząc coraz bardziej, co zdaje się utrzymywać czytelnika w odpowiednim naprężeniu do samego końca lektury.
„Plagiat” Maurycego Nowakowskiego to powieść artystycznie dojrzała, literacko dopracowana, stanowiąca na coraz bogatszym rynku wydawniczym rzecz nowoczesną i wzbogacającą gatunkową epopeje kryminału. To książka w której przebiegająca ulicami miasta intryga trzyma w napięciu do końca!
Zamieszczone w Baza recenzji Syndykatu ZwB i przeczytane dzięki Wydawnictwu Videograf